Giltzurruneko gaixotasun kronikoa
Giltzurrunen funtzio batzuk dira:
- Odola iragazten dute substantzia toxikoak ezabatzeko.
- Gorputzeko gehiegizko likidoa kanporatzen dute gernuaren bidez.
- Beste elementu batzuen kantitatea erregulatzen laguntzen dute, hala nola sodioa, potasioa, proteinak..., eta beharrezko orekari eusten diote.
- Arteria-presioa eta anemia kontrolatzen parte hartzen dute.
- Hezurrak osasuntsu mantentzen ditu.
Sintomak
- Ur- eta gatz-erretentzioa, zeinak gorputzean hantura eragiten baituen, batez ere aurpegian eta orkatiletan. Pisua handitzea.
- Tentsio arteriala handitzea.
- Hasieran, maizago txiza egin dezakezu eta egarria izan. Okerragotzen den heinean, gernu gutxiago sortuko duzu.
- Ondoez orokorra: Ahultasuna, ahultasuna eta itotze-sentsazioa.
- Hazkura eta larruazala lehor izatea.
- Goragaleak eta gorakoak.
Giltzurruneko gaixotasun kronikoak denbora behar du sintomak emateko. Giltzurrunak hondatzen joan daitezke hilabetetan edo urtetan eta pertsonak nabaritu ez.
Zer egin dezaket neure burua zaintzeko?
Bizi ohitura osasungarriak izatea
- Elikadura: norbanakoaren egoerara egokitua. Baliteke proteina gutxiago jan behar izatea, potasio eta fosforo ugariko zenbait elikagai mugatu behar izatea eta likidoak kontrolatzea.
- Likido kopuru egokia hartzea. Zukuek, zopek eta frutek ere kontatzen dute.
- Gatz gutxirekin jatea eta gatza duten elikagaiak saihestea (hestebeteak, kontserbak, produktu aurrekozinatuak, saltsa elaboratuak, salda-kontzentratuko pastillak…)
- Proteinei dagokienez, haragi eta arrain zuriak lehenestea.
- Fase aurreratuan eta medikuak aginduta, likidoak mugatzea.
- Analitikaren emaitzen arabera, erreferentziazko profesionalak gomendio espezifikoak emango dizkizu. Gogoratu potasio ugariko elikagaiak hauek direla: fruta batzuk (laranjak, bananak), barazki batzuk (ziazerbak, txanpiñoiak, tomatea), arrautzak, lekaleak…
- Diabetesa duten pertsonen gluzemia-kontrolak.
- Ariketa fisikoa modu erregularrean egitea.
- Tentsioa adierazitako mugetan mantentzen saiatzea.
Agindutako medikazioa hartzea
Helburu nagusia:
- Giltzurrunetako gaixotasunaren kronikoaren aurrerapena geldiaraztea, konplikazioak saihesteko.
- Sintomak maneiatzea.
Antiinflamatorioak eta eferbeszenteak saihesten saiatu, giltzurrunei kalte egiten baitiete.
Sintomak maneiatzea
Interpretatzen ikasi eta egoera bakoitzean nola jokatu jakitea.
HAU BADAUKAZU
- Aire falta.
- Nekea eta ahulezia.
- Logura.
- Desorientazioa.
- Bihotz-erritmo irregularra.
- Mina edo opresioa bularrean.
- Konbulsioak edo koma.
JARRI HARREMANETAN EMERGENTZIEKIN
Deitu:
- Araba: 945 24 44 44
- Bizkaia: 94 410 00 00
- Gipuzkoa: 943 46 11 11
- edo 112ra beste autonomia-erkidego batzuetatik
HAU SENTITZEN BADUZU
- Pisua edo hantura handitzea eskuetan, oinetan eta/edo aurpegian.
- Gehiegizko egarria.
- Gernu kantitatea gutxitzea.
- Ohikoa baino neke handiagoa.
- Goragaleak eta gorakoak.
- Beherakoa.
- Sukarra
ESKATU BALORAZIO BAT
Baliteke tratamendua doitu behar izatea. Jarri harremanetan:
- Ohiko ordutegian: osasun-zentroko zure erreferentziako profesionalarekin.
- Ordutegitik kanpo: Osasun Aholkuarekin (tel.: 900 20 30 50) edo joan zaitez zure EAGra (Etengabeko Arretako Gunera).
ZURE SINTOMAK KONTROLATUTA BADAUDE
- Jarraitu medikazioa hartzen presbrikatutako moduan.
- Jarraitu gatz gutxiko dietarekin.
- Kontrolatu zure pisua erregulartasunez.
- Joan jarraipen-kontsultetara.
- Parte hartu zure komunitateko jardueretan edo laguntza-taldeetan.
- Argitu zure zalantzak zure osasun-zentroarekin edo Osasun Aholkuarekin harrema netan jarrita.
Gehiago jakin nahi duzu?
«Nola zaindu giltzurruneko gaixotasun kronikoa» laburpen-fitxa
Ezagutu eta kontsultatu gaixotasunaren alderdi garrantzitsuenak laburpen-fitxaren bidez.
«Nola zaindu giltzurruneko gaixotasun kronikoa» fitxa osoa.
Gaixotasunari buruz gehiago jakin nahi baduzu, deskargatu fitxa osoa.
Autozainketak
Zer egin dezaket neure burua zaintzeko?
Hemen aurkituko duzu bizi-ohitura osasungarriei eta zu zaintzeko beste gomendio batzuei buruzko informazioa
Nire zainketa plana
Zoaz zure zainketa-planaren zailtasunak, helburuak eta lorpenak aztertzeko laguntza-fitxara.
Azken aldaketako data: