Jaioberriak
Zorionak, haurtxoa hemen dago!
Litekeena da biok bizitzako unerik bizienetako batean egotea. Jarraitu zure senari.
Jaiotzaren ondoren, haurra hartzeko lekurik onena zure gorputza da. Horregatik, oso gomendagarria da besoetan eduki bezain laster zure toraxaren kontra jartzea, azala azalarekin. Badakigu " azala azalarekin ukitzeak " onura handiak dakarzkizuela. Besteak beste, umetokitik kanpoko bizitzara eta amagandiko edoskitzera modu lasaiagoan egokitzen laguntzen du, baita elkarren arteko lotura ezartzen ere.
Ama ez dagoenean, hurbileko norbait ere egon daiteke haurtxoarekin azala azalaren kontra, kontaktu horren bidez maitasuna, beroa, lasaitasuna eta segurtasuna transmititzeko.
Azala azarekin ukitzea da haurtxoari ongietorri beroa egiteko onena.
Haurtxoa zaintzea
Jarraian informazioa eta gomendio batzuk ematen dizkizugu, jaioberriaren behar nagusiei erantzuten laguntzeko.
- Haurtxoaren behar fisikoekin lotutakoak:
- Ohikoa da jaio ondoren haurtxoak pisua galtzea; gutxi gorabehera 15 egun barru berreskuratuko du.
- Normala da hartualdiaren ondoren haurtxoak korrokada egin eta esne pixka bat botatzea. Gorakoa ugaria bada eta indarrez ateratzen bada soilik kezkatu beharko duzu.
- Amagandiko edoskitzearen kasuan, baliteke haurtxoari titiak handitzea; halaber, normala da neskek baginako odoljario arina izatea.
- Lehenengo kakak ilunak eta itsaskorrak dira (“mekonio” deritze). Ondoren horiak eta bigunak izango dira. Maiztasuna aldakorra da oso: hartualdi guztien ondoren, egun batzuk igarota… Egokiena da behar den guztietan pixoihala aldatzea, eta garbiketa aurretik atzerantz egitea.
- Sendatu zilbor-hestea egunean behin, edo zikintzen bada. Garbitu eskuak zainketak eman aurretik. Garbitu zilbor-hestearen eremua ur epelarekin eta xaboi neutroarekin. Ondoren, lehortu ezazu ondo. Zilbor-hestea lehor egon dadin, bildu ezazu gaza garbi eta lehor batekin, eta aldatu gaza pixoihala aldatzen duzun bakoitzean. Aldatu iezazkiozu pixoihalak sarri.
- Hobe da zilbor-hestea erori arte itxarotea haurtxoa lehenengo aldiz bainatzeko. Bestalde, bainua laburra izango da, ur epeletan eta xaboi gehiegirik erabili gabe. Xaboia erabiliz gero, izan dadila neutroa eta haurtxoentzat egokia. Garrantzitsua da haurtxoa bakarrik ez uztea, nahiz eta momentu labur batez izan, arriskutsua izan daiteke eta. Ez da beharrezkoa haurtxoa egunero bainatzea, baina batzuetan lagungarria da gauez lo egin aurretik erlaxatu dadin.
- Lima iezazkiozu azazkalak lima batekin eta ez iezazkiozu ipini manoplarik harramazkak ekiditeko. Izan ere, manoplek ukimen-sentsazioa mugatzen dute, eta ukimena zentzumenik garatuenetako bat da etapa honetan.
- Hasieran, ez erabili kolonia, amaren usaina antzematea eragotz baitezake.
- Lo egiteko orduan, onena da haurtxoa ahoz gora jartzea, bat-bateko heriotza prebenitzeko.
- Ahal dela, ipin iezaiozu ehun naturalez egindako arropa erosoa, baina ez gehiegi. Bere arropa garbitzeko, saihestu leungarriak eta zurigarriak, hala nola lixiba.
- Lehenengo egunetatik paseatzera irten zaitezkete. Onena da eguzkiak zuzenean jotzea saihestea, baita bero handiko orduak ere.
- Txupetea eskaini ahal zaio, baina erabiltzera behartu gabe. Ez da komeni txupetea eztian edo elikagai gozoetan bustitzea, ezta bizitzako lehen hilabetea baino lehen ipintzea ere, amagandiko edoskitzea aukeratzen bada.
- Haurtxoaren afektu- eta komunikazio-beharrarekin lotutakoak:
- Hitz egiozu; zure ahotsa ezagutzeko gai da, eta besteena baino nahiago du. Estres-egoeretan lasaitzeko balioko dio.
- Oso ikusmen sentikorra du argi aldaketekiko, nahiz eta lehen etapa honetan zuri-beltzean ikusiko duen. 20-30 cm-ra dauden itzalak identifikatzeko gai da; alegia, gutxi gorabehera zure bularraren eta zure aurpegiaren arteko distantzia.
- Zaporeak ondo bereizten daki, eta gauza gozoak ditu nahiago.
- Ukimena oso garatuta du. Gainera, laztanek garapen emozionalean laguntzen diote.
- Oso usaimen zorrotza du. Zure usaina ezagutzeko gai da.
- Haurtxoaren negarra da adierazpenik zuzenena: dei edo komunikazio-eskaera gisa ulertu ezazu, ez baitu beti gosea edo ondoez fisikoa adierazten. Pixkanaka, bere beharrak interpretatzen ikasiko duzu.
- Egunaren amaieran egoten da urdurien. Besarka dezakezu, segurtasuna senti dezan.
- Haurtxoaren segurtasun-beharrarekin lotutakoak:
- 3 hilabete bete aurretik sukarra badu, gogoratu pediatria-zerbitzura eraman beharko duzula, balorazioa egin diezaioten.
- Bermatu giro osasungarria eta segurua.
- Aireztatu sarri haurra egoten den lekuak.
- Garbitu eskuak haurra ukitu aurretik eta beharrezkoa den guztietan.
- Ez erre bere aurrean, ezta egongo den lekuetan ere.
- Egon bere ondoan, ez ezazu bakarrik utzi.
- Ipin ezazu ahoz gora etzanda.
- Egiaztatu ematen dizkiozun elikagaien tenperatura.
- Saihestu muturreko tenperaturekiko esposizioa.
- Etxeko garbiketarako produktu toxikoak erabiliz gero, hobe da haurra bertan ez dagoenean egitea garbiketa.
- Eman haurrari bere adinerako egokiak diren jostailu seguruak; hau da, beti bere ahoa baino handiagoak, artikulatu gabeak, eta aska daitezkeen piezarik gabeak.
- Haurra lekuz aldatzeko, erabili bere ezaugarrietara egokitutako bitarteko segurua.
Informazio gehiago lortzeko gidak:
Ohiko galderak
Hiru administrazio-izapide behar dira:
- Erregistro Zibileko inskripzioa ospitalean egin daiteke; bertan, erroldatzea nola egin ere jakinaraziko dizute . Bi gurasoen NANa edo antzeko dokumentua beharko duzu, bai eta familia-liburua ere, halakorik izanez gero.
- Gizarte Segurantzan inskribatzeko, aldez aurretik hitzordua eskatu behar da Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalean (GSIN) .
- Osakidetzako pediatra osasun-zentroan esleituko dizute. Erroldatze-ziurtagiria, haurra izena emanda dagoen Gizarte Segurantzako kartillaren fotokopia eta, izanez gero, familia-liburua beharko dituzu. Hau izango da azken administrazio-izapidea. Gainera, osasun-zentroan jaioberriari lehen azterketa medikoa egin diezaioten eskatu ahalko duzu. Haurtxoak 7 egun dituenean egin beharko diote.
Osasun-karpetako historian sartzeko gakoak ere osasun-zentroan eska ditzakezu.
Bularreko haurraren kolikoak bat-batean hasten diren negar-episodioak dira, arratsaldean eta gauean ohikoagoak, eta minutu batzuetatik ordu batzuetara iraun dezakete. Haurrak hankak sabelaren gainean bildu eta ukabilak itxi ohi ditu, indarra egiten du eta aurpegia gorrituta dauka. Negar egiteari uzten dionean, berriro itxura normala hartzen du. Kolikoak iragankorrak dira eta berez desagertzen dira adinarekin (gehienei bigarren astearen eta 3-4 hilabeteen artean).
Haurtxoari laguntzeko, baliagarria izan dakizuke besoetan hartzea, azala azalarekin ukitzea, paseatzea, kulunkatzea, kantatzea, masaje bat ematea, gasak kanporatzen laguntzea, gehiegi ez elikatzea, erlaxatzen duen zerbait egitea eta, batez ere, lasai egotea. Zalantzarik izanez gero, Osakidetzako erreferentziazko sanitarioen taldea izango duzu ondoan.
Haur bat lokartzeko zenbait modu daude, hala nola gurasoen ohean edo sehaskan, bere gelan edo zurean/zuenean.
Ez dago modurik onena, bakarra, orokorra eta kasu guztietarako balio duena; beraz, segurtasuna transmititzen dizuna eta haurrari babesa eskaintzen diona erabiltzea gomendatzen dizugu. Bestalde, garrantzitsua da kontuan hartzea haurtxo bat ez dela "ohitzen" zaintzen duten pertsonen besoetara. "Ohituko da" edota "ez duzu inoiz zure ohetik aterako" esaldien bidez islatzen diren antzinako sinesmen batzuek ez dute laguntzen haurrak behar duena ulertzen.
Haurtxoarekin ohea partekatzea erabakitzen baduzu, kontuan izan honako segurtasun-gomendio hauek:
- Eduki atsedenerako gainazal irmoa.
- Jarri haurtxoa bizkarrez etzanda, burua alde batera biratuta duela.
- Gelan, eduki tenperatura egokia, 20-22 °C artekoa.
- Ez estali haurraren burua arnasa hartzea eragotz diezaiokeen ezerekin.
- Ez erre, ez hartu alkoholik ez beste drogarik.
Bularreko haurraren bat-bateko heriotzaren sindromea urtebete baino gutxiagoko haurraren bat-bateko heriotza da, eta horren arrazoia azaldu gabe dago oraindik, ikerketa zehatzak egin badira ere.
Hona hemen prebentzio-neurri batzuk:
- Bularreko haurra ahoz gora etzatea gutxienez 6 hilabete dituen arte (gomendagarria da 12 hilabete bete arte).
- Amagandiko edoskitzea sustatu eta mantentzea.
- Txupetea erabiltzea edoskitzaroa ezarri ondoren, haurraren bizitzako lehen urtean.
- Lotarako gainazal bigunak saihestea, baita lepokoak erabiltzea eta haurtxoari arropa gehiegi jartzea ere.
- Gomendatzen da gutxienez 6 hilabetez amarengandik edota aitarengandik hurbil lo egitea.
- Ez partekatu ohea haurtxoarekin gurasoak erretzaileak badira, alkohola kontsumitu badute edo kontzientzia-pertzepzioa edo -egoera aldatzen duen medikamenturen bat hartu badute, ezta muturreko neke-egoeretan ere. Halaber, ez da haurtxoarekin sofan edo besaulkian lo egin behar, ezta ohea ez den beste edozein lekutan ere.
- Ez erre haurdunaldian ezta jaiotzaren ondoren ere. Ez utzi inori erretzen haurtxoaren aurrean.
Errespetuzko hazkuntza da haurrari maitasunez laguntzea, besteen pareko tratatzea, hurbiltasunez eta errespetuz, bere garapenean presente egotea, bere beharrak, premiak eta nolakoa den −eta ez nolakoa izatea nahi zenukeen− kontuan hartuta. Haurraren gidari izatea, bera aldatu nahi izan gabe, lotura afektiboak sendotuz, beharrezko mugak ezarriz diziplina positiboaren bidez, eta ez zigorraren bidez. Bere gaitasunak berdin-berdin sustatzea, sexua edozein dela ere.
Azken batean, garatzeko behar duen guztia ematean datza, maitasuna, errespetua eta segurtasuna sentituz.
Metodo naturala da, erosoa, segurtasuna eta lasaitasuna ematen dizkio haurrari, elkarren arteko lotura sustatzen du, zuk aukeratutako pertsonei parte hartzeko aukera ematen die, eskuak libre uzten ditu, oztopo arkitektonikoak gainditzen... Hasieratik erabil daiteke, baldin eta adin bakoitzerako tresna egokia aukeratzen baduzu.
Haurtxoa soinean eramango baduzu, ez ahaztu:
- Sostengua. Haurtxoa bendaje baten gisa eramaten da, eramailearen gorputzaren kontra.
- Bizkarra. Kurbatuta, sabela sabelaren kontra, ahalik eta ukipen-azalera handiena eta sostengu onena lortzeko. Haurtxoa eramaileari begira joango da.
- Hankak. Igelaren posizioan, altxatuta, pixka bat bananduta eta ipurmasailak baino gorago.
- Burua. Oraindik ez badio buruari eusten, igo iezazkiozu hankak gehiago eta erabili burua estaltzen dion zorro bat.
Lehen Mailako Arretako Pediatriako Espainiako Elkartea. Haurtxoa soinean eramatea modu ergonomikoan
Bai, "ikterizia fisiologikoa" deritzo. Gehienetan, ez du arazorik sortzen. Haurtxoak 2-4 egun dituenean nabaritzen da gehien, eta gutxi gorabehera 2 asteren buruan desagertzen da.
Egoera honetan bete beharreko neurriak gainerako biztanleek bete behar dituzten berberak dira. Gogoratu maskara erabiltzea, eskuak garbitzea eta urruntze fisikoa gordetzea bizikide ez direnekin.
Gurasoen edota bizikideen kasuan, garrantzitsua da eskuak eta ukipen-gainazalak zorrotz garbitzea.
Azken aldaketako data: