Sifilia
Zer da sifilisa?
Sifilisa Treponema Pallidum izeneko bakteriak eragindako sexu-transmisioko infekzio bat da. Infekzioa duen pertsona batekin sexu-harremanak preserbatiborik gabe edukitzen direnean kutsa daiteke, sexu-harreman anal edo baginal bidez edo aho-sexu bidez.
Haurdun dauden emakumeek gaixotasuna barruan duten haurra kutsatzeko arriskua dute. Sifiliak asko errazten du GIBaren sexu-transmisioa.
Diagnostikoa eta azterketa osagarriak
Infekzio honen aurrean antigorputzak hautemateko egindako odol-analisi bidez diagnostikatzen da. Azterketa fisikoa egin eta proben emaitzak ikusi ondoren, medikuak diagnostikoa egingo du.
Sintomak
Infekzioan 4 etapa bereizten dira:
-
Sifilis primarioa: Txankro izeneko minik eragiten ez duen ultzera agertzen da bakteriarekin kontaktuan egon den gorputzaren atalean, infekzioa zuen pertsona batekin sexu-harremanak izan eta normalean 2-3 aste beranduago.
Normalean zakilean, aluan, baginan edo uzkian agertzen da. Non agertzen den kontuan hartuta, baliteke ultzeraz ez jabetzea. Zenbait kasutan sendatzeko 6 aste beharko dira.
-
Sifilis sekundarioa: tratatzen ez bada, infekzioa bigarren fase honetara igarotzen da. Ultzera agertzen denetik 3 eta 6 aste bitarteko tartean gertatzen da.
Sintomak honako hauek dira: larruazaleko erupzioa, askotan esku-azpietan eta oin-zoletan eragiten du, zona genitalaren hantura, ahoan orban zuriak eta guruinak handituak.
Tratamendurik gabe sintoma horiek desagertu ohi dira, infekzioa sendatu gabe hurrengo fasera igarotzen den arren.
- Sifilis latentea: sifilis sekundarioaren sintomak desagertu ondoren, baliteke zenbait urtetan sintomarik ez edukitzea, baina infekzioak hor jarraitzen du eta odol-analisia eginez hauteman daiteke.
- Sifilis tertziarioa: Sifilisa edukita tratatu ez duten 10 lagunetatik 1 inguruk arazo neurologiko, osteoartikular edo kardiako larriak garatuko ditu infekzioa izan eta urte askotara.
Prebentzioa eta arrisku-faktoreak
Sifilisa sexu harreman baginaletan, analetan eta aho-sexuan preserbatiboa beti erabiliz prebenitzen da.
Tratamenduak eta zaintzak
Ahal den azkarren tratamendu espezifikoa jasotzea garrantzitsua da, infekzioak, tratatzen ez bada, konplikazioak eta osasun-arazo larriak eragin ditzakeelako.
Tratamendua erraza eta eraginkorra da. Antibiotikoak hartu behar dira.
Esteka interesgarriak
- Gaixotasunak kontrolatzeko eta prebenitzeko zentroak (CDC)
https://www.cdc.gov/std/spanish/default.htm - Osasun, Kontsumo eta Gizarte Ongizate Ministerioa
https://www.mscbs.gob.es/ciudadanos/enfLesiones/enfTransmisibles/sida/home.htm
Azken aldaketako data: